Bacau

Al vanaf de beginjaren van de Stichting Oost Europa Hulp Lichtenvoorde (SOEHL) werd er gezocht naar vormen om de levenssituatie van mensen in Oost Europa te verbeteren. Het werkterrein werd Roemenië.

Roemenië is verdeeld in zo'n 40 districten. Er zijn vier historische regio's waarin je het land kan opdelen: Walachije in het zuiden, Dobroedzja aan de Zwarte Zee in het oosten, Transsylvanië in het noordwesten en Moldavië in het noordoosten, aan de grens met de republiek Moldavië en van elkaar gescheiden door de rivier de Prut.

In 2008 besloot de Stichting Oost Europa Hulp Lichtenvoorde (SOEHL) haar hulpactiviteiten in Târgusor, in Transsylvanië, na acht jaar af te bouwen. SOEHL ging op zoek naar nieuwe projecten. Met dank aan haar vaste tolk Kinga Balla kwam de Lichtenvoordse hulporganisatie terecht in Bacâu.

Schoolproject Bacau

Bacãu is de hoofdstad van het district Bacãu, gelegen in Roemeens Moldavië. In dit gebied wonen de Csángó's, een Hongaars sprekende bevolkingsgroep. Adrian Solomon is de voorman van de Asociata Maghiarilor Ceangãi din Moldova (AMCM), een belangenorganisatie van Csángó's in Roemeens Moldavië.

In Bacãu werken we nauw samen met de stichting AMCM, met Adrian Solomon als onze contactpersoon. Zijn organisatie bezit zo'n 80 scholen in diverse dorpjes in de omgeving van de stad Bacãu. Van de overheid krijgen ze maar 3 lesuren per dag vergoedt. De scholen zijn de gehele dag geopend: van 's morgens acht tot 's avonds tien. De scholen zijn toegankelijk voor alle kinderen, csángókinderen, maar ook alle overige kinderen. Wel is er de verplichting de Hongaarse taal te leren. Leerkrachten wonen er intern, worden opgeleid aan de universiteit van Bacãu op kosten van Solomon's organisatie, mits ze zich voor minimaal vijf jaar verbinden aan de AMCM.

Het huidige werkterrein van SOEHL ligt achter de Karpaten, in het noordoosten van het land. Waar de os de zwaar beladen boerenkar nog trekt. Immers de oeros is het traditionele symbool van Moldavië en als zodanig terug te vinden op het wapen van Roemenië. Het gebied geldt als het armste en minst ontwikkelde gebied van Roemenië.

"Onderwijs is van het allergrootste belang voor de verdere ontwikkeling van het gebied", vindt Adrian Solomon. Centraal in het gebied waar de Csango-scholen staan ligt het plaatsje Vladnic. Of Lábnyik zoals de Hongaarse aanduiding luidt. Hier staat een grotere school met zo'n 60 leerlingen. Bij deze school is een soort zomerkamp in aanbouw. Het is bedoeling dat elk kind dat naar school gaat op één van die 80 scholen, daar één week per jaar logeert. Een volle week vakantie voor ieder kind, maar dat niet alleen. Zo wordt hen ook van alles geleerd op het gebied van de persoonlijke hygiëne. Wassen, tandenpoetsen, het belang van een goede maaltijd en voor meisjes het gebruik van maandverband of tampons. Dat lijkt voor ons heel normaal, ja zelfs vanzelfsprekend. Maar zo normaal en vanzelfsprekend is het hier nog lang niet. Een recreatieve en een leerzame week voor elk van de in totaal 1500 kinderen. Per week is er plaats voor 80 kinderen, die verblijven in één van de 10 huisjes die gebouwd worden met financiële ondersteuning van SOEHL.

Er wordt momenteel gewerkt aan een gebouw waarin de keuken en de sanitaire voorzieningen worden ondergebracht. In oktober 2011 staken Lambert Kuenen en zijn zoon Marcel hier flink de handen uit de mouwen. Ze plaatsten er de keuken die ze uit Nederland hadden meegebracht. Marcel deed ook het tegelwerk.

Iets meer in westelijke richting ligt het Szeklerland. Hier wonen de Szeklers een andere Hongaars etnische groep. In Vlăhiţa (Szentegyháza) staat de internationaal vermaarde muziekschool van Sándor Haáz. Met zijn Children's Philharmonia Concert Tour trok hij in 2011 volle zalen in Bratislava, Mϋnchen, Wenen, Boedapest en Brussel. Voor 2012 staat een nieuwe tournee door Europa gepland waarbij ze deze keer ook Nederland willen aandoen. Wellicht om iets terug te doen voor de vele muziekinstrumenten en uniformen die onze Lambert uit Nederland hier achterliet......